Składniki naszej diety mogą oddziaływać na nasz organizm pro- lub przeciwzapalnie. Jeśli do czynienia mamy z działaniem przeciwko podsycaniu stanów zapalnych w organizmie lub minimalizującym ryzyko powstania takich stanów, mówimy o diecie przeciwzapalnej.
Stan zapalny a przeciwzapalna dieta
O stanie zapalnym w organizmie lekarze mówią wówczas, kiedy powstaje w nim reakcja zapalna jako odpowiedź na czynnik szkodzący. Niekiedy z powodu niewystarczającej efektywności pracy układu odpornościowego, stan zapalny przemienia się w formę przewlekłą. Dieta przeciwzapalna ma za zadanie minimalizować ryzyko rozwoju przewlekłych stanów zapalnych w organizmie. Sprzyjać mają temu takie cechy diety przeciwzapalnej, jak:
- Wysoka podaż warzyw i owoców
- Brak produktów przetworzonych
- Spora ilość błonnika pokarmowego
- Unikanie kwasów tłuszczowych pochodzenia zwierzęcego
- Niski ładunek glikemiczny posiłków
- Eliminowanie nadmiaru soli w posiłkach
- Bogactwo w diecie jednonienasyconych i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych
- Niska podaż czerwonego mięsa
Modyfikując odpowiednio skład posiłków — samodzielnie czy polegając na cateringu dietetycznym, którego menu komponują profesjonalni dietetycy, można uzyskać takie właściwości diety, które wykazywać się będą działaniem przeciwzapalnym.
Przeciwzapalne składniki diety
Do diet przeciwzapalnych zalicza się dietę śródziemnomorską, dietę wegetariańską czy dietę DASH. Wszystkie te sposoby żywienia łączą następujące cechy:
- Duże spożycie warzyw i owoców, szczególnie świeżych, sezonowych.
- Wyeliminowanie produktów wysokoprzetworzonych, z dodatkami tłuszczów trans, cukrów, polepszaczy smaku, konserwantów.
- Wysokie spożycie błonnika.
- Zwiększona podaż kwasów tłuszczowych omega-3.
Wszystkie powyższe założenia sprzyjają zmniejszaniu stanów zapalnych. Dlaczego? Owoce i warzywa to kopalnia przeciwutleniaczy. Wśród nich wymienia się niektóre witaminy, jak witaminę A, C, E, czy inne związki, jak beta-karoten, selen czy mangan. Przeciwutleniacze uważa się za naturalny środek prewencyjny przeciwko wielu chorobom. Z kolei przewaga kwasów omega-3 nad omega-6 wzmacnia układ odpornościowy, jest też korzystne z punktu widzenia wydolności układu krwionośnego i sercowo-naczyniowego. Podobnie rzecz się ma w przypadku wyeliminowania z diety produktów przetworzonych. Ponadto, jeżeli zależy nam na zmniejszeniu ryzyka powstawania stanów zapalnych, poleca się unikanie składników o wysokim indeksie glikemicznym na rzecz tych o niskim i średnim IG. Pamiętać trzeba również o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Śródziemnomorska wegetariańska dieta pudełkowa może być idealnym wyborem, ponieważ bazuje na mnogości składników roślinnych, wykorzystuje produkty sezonowe, świeże, zapewnia odpowiednią podaż błonnika, a przygotowaniem potrawy zawierają przyprawy i zioła, nie zaś sztuczne aromaty.
Komu przeznaczona jest dieta antyzapalna?
Jako że dobrze zbilansowana przeciwzapalna dieta bazuje na jednych z najzdrowszych modelach żywienia, w tym na diecie śródziemnomorskiej, polecana jest wszystkim tym, którzy chcą zadbać o najlepsza jakość codziennych posiłków. Szczególnie zaś wskazana będzie dla tych, którzy pragną pozbyć się nadwagi bądź otyłości, a także z różnych względów unikają produktów ultraprzetworzonych. Dieta przeciwzapalna eliminuje produkty bogate w gluten, laktozę, cukry proste o wysokim IG, co może być korzystne w przypadku osób podejrzewających u siebie zaburzenia gospodarki glutenowej czy glukozowo-insulinowej. Pamiętać trzeba zaś, że dobre cateringi dietetyczne, np. WygodnaDieta.pl oferują również specjalne diety wyłączające dane składniki z menu, jak właśnie białko ze zbóż, cukier mleczny, bądź jedno i drugie. Dostępny jest też wachlarz diet z myślą o osobach z insulinoopornością czy cukrzykach. Wszystkie te rodzaje menu minimalizują ryzyko utrzymywania się stanu zapalnego w organizmie — czy to z uwagi na nietolerancję danych składników, czy też kwestie hormonalne.