Wraz z rozwojem firmy, przedsiębiorstwo często wytwarza informacje pozwalające osiągnąć przewagę na rynku. Na informacje te składa się wiedza, sposób wykonywania określonych czynności, itp. Taki zbiór informacji nazywamy tajemnicą przedsiębiorstwa. Nie budzi wątpliwości, że jest to niezwykle istotny element prowadzonego przedsiębiorstwa, który należy chronić. Również prawo przychodzi tutaj z pomocą, zapewniając stosowne środki ochronne. Poniższy tekst będzie dotyczył czym jest naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa oraz problematyki, którą zajmuję się jako adwokat.
Czym jest tajemnica przedsiębiorstwa?
Definicja tajemnicy przedsiębiorstwa zawarta została w art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z tym przepisem „przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.”
Oczywiście nie każda informacja będzie uznawana za tajemnicę przedsiębiorstwa. Musi być to informacja kwalifikowana. Przyjmuje się, że aby dana informacja uzyskała ten przymiot, musi ona być poufna, posiadać wartość gospodarczą oraz muszą być w stosunku do niej podjęte stosowne zabiegi, prowadzące do zachowania jej w poufności. W szczególności ten ostatni wymóg może rodzić trudności w praktyce. Generalnie chodzi o to, że przedsiębiorca musi podjąć takie działania, które zapewnią, iż dostępu do określonych wiadomości nie będzie miała żadna osoba postronna. W przeciwnym bowiem razie trudno tutaj mówić o tajemnicy. Ustawodawca nie przewiduje przy tym jakiś szczególnych wymogów, które należy spełnić, aby zabezpieczyć określoną informację. Każda sprawa będzie tu badana indywidualnie. Muszą to być w każdym razie działania rozsądne, uzasadnione danymi okolicznościami i charakterem danej informacji.
Odnosząc się tymczasem do warunku poufności, warto zwrócić uwagę, iż chodzi tu o poufność dla osoby „z branży”. Przykładowe marże stosowne w danej dziedzinie handlu nie są znane przeciętnej osobie, ale już dla kogoś działającego w tym biznesie będą oczywistością. Z tego powodu informacje w tym zakresie co do zasady nie będą uznawane za tajemnicę przedsiębiorstwa.
Odpowiedzialność karna za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa
Ujawnianie lub wykorzystywanie we własnej działalności tajemnicy przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to poważną szkodę majątkową, podlega odpowiedzialności karnej. Przepis art. 23 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przewiduje tu zagrożenie karą w postaci grzywny, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności do lat 2. Co wymaga uwypuklenia, aby mówić o odpowiedzialności karnej z tego przepisu musi zaistnieć skutek w postaci poważnej szkody majątkowej. Brak wystąpienia tego znamienia będzie oznaczał, że do popełnienia przestępstwa nie doszło.
Takiej samej karze, tj. karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2, podlega również osoba, która w sposób bezprawny wchodzi w posiadanie informacji stanowiącej tajemnicę przedsiębiorstwa i ujawnia ją osobie trzeciej lub też wykorzystuje ją we własnej działalności gospodarczej.
W końcu należy jeszcze wspomnieć o art. 23 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, który przewiduje odpowiedzialność karną za ujawnienie bądź wykorzystanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, w posiadanie których sprawca wszedł na rozprawie dotyczącej roszczeń z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji, polegającego na naruszeniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Warunkiem zaistnienia tej odpowiedzialności jest jednak to, aby jawność rozprawy została wyłączona.
Odpowiedzialność cywilna za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa
Czynem nieuczciwej konkurencji jest ujawnienie, wykorzystanie lub pozyskanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, o czym stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Oprócz odpowiedzialności karnej, o której wspomniano powyżej, osoba, która dopuszcza się powyższych zachowań, musi się liczyć także z widmem odpowiedzialności cywilnej, która również jest przy tym warunkowana winą. W procesie cywilnym pokrzywdzony może żądać:
- zaniechania niedozwolonych działań,
- usunięcia skutków niedozwolonych działań,
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie,
- naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych,
- wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści na zasadach ogólnych a także
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego.
Autor: dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Patron merytoryczny artykułu jest:
Adwokat Prawo Karne • kancelaria Kraków
Adres: Rynek Dębnicki 6/3a, 30-319 Kraków
Telefon: 12 307 21 26
Polecamy również:
https://mojchorzow.pl/is,jak-odzyskac-pieniadze-z-polisolokaty,270925,931132.html
https://m-ce.pl/is,upadlosc-konsumencka,270925,814893.html
https://piekaryslaskie.com.pl/is,odpowiedzialnosc-karna-lekarza,270925,813489.html